Milyonlarca emeklinin gözü minimum fiyat artırımında

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Asgari Fiyat Tespit Komisyonu aralık ayında toplanıyor. Fiyatlara yapılan artırımlar ocak ayındaki enflasyona nazaran artış alan emekliler için refah hissesi konusunda referans oluyor. Minimum fiyat artışları emeklilerin üzerinde olurken geçtiğimiz yılların bilakis bu yıl emekli artışı taban fiyatı geçmiş oldu. Pekala 2025 yılında emekliler ve minimum ücretliler için artırım oranları yüzde kaç olacak?

GÖZLER OCAK AYINDA

Milyonlarca vatandaşın gözü ocak ayında yapılacak maaş artışlarına çevrilmiş durumda. Emekliler için 6 aylık enflasyon oranları beklenirken, minimum ücretliler yılsonu enflasyonuna nazaran hesaplar yapıyor. Memurlar ise toplu mukavele artırımı ile birlikte alacakları fark için 6 aylık enflasyon sayısını bekliyor. Bu bölümlerin dışında memurlara yapılacak artırım oranını merak eden bir kesim de toplumsal yardım alanlar. 65 yaş aylığı, engelli aylığı, konutta bakım parası üzere birçok toplumsal ödenekler de memurlara yapılacak artırım oranı kadar artacak.

ENFLASYON HESABI

Yeni Asır’ın haberine nazaran ekim ayı enflasyonu ile birlikte 4 aylık oranı yüzde 12.06 olarak hesaplanmıştı. Artık kasım ve aralık ayı enflasyonları da buna eklenerek 6 aylık oran ortaya çıkacak. Bu oran SSK ve Bağ-Kur emeklileri için enflasyon artışını gösterirken memurlar ve memur emeklileri için de enflasyon farkını gösterecek. Memurlar için oluşacak oran toplumsal dayanakları de birebir oranda artıracak.

NASIL BELİRLENİYOR?

Asgari fiyat belirlenirken enflasyon sayıları direkt tesir etmiyor. Esasen aralık ayında enflasyon ile ilgili kesin sayılar da ortaya çıkmıyor. Fakat yapılan iddialar yıl içindeki enflasyon oranları taban fiyat belirlenirken en kıymetli data olarak pazarlık masasına geliyor. Geçtiğimiz yıllara bakıldığında da ekseriyetle enflasyon sayılarının üzerinde artış yapıldığı görülüyor.

ASGARİ FİYAT EMEKLİYİ TESİRLER Mİ?

Aralık ayında toplanan Asgari Ücret Tespit Komitesi tarafından açıklanan fiyat artırım oranı ocak ayında enflasyon artışı alan emekliler ve memurlar için de bir referans teşkil ediyor. 6 ayda bir artış alan emekliler ve memurlar için ortaya çıkan 6 aylık enflasyona bir refah hissesi eklenip eklenmeyeceği kararında taban fiyata yapılan artırım oranı tesirli oluyor.

ÜCRET NASIL ARTTI?

Son 5 yıla bakıldığında minimum fiyat artışlarının yıllık enflasyonun üzerinde gerçekleştiği görülüyor. Bilhassa 2022 ve 2023 yıllarındaki orta artırımlarla minimum fiyat artışının yüzde 100 oranlarını bulduğu ve gerçekleşen enflasyonun üzerine çıktığı görülüyor.

EMEKLİYE EK ARTIŞ

Yine son yıllarda emekli maaş artışlarına bakıldığında da enflasyon artışlarının dışında birtakım ek ödemeler ve refah hissesi eklendiği görülüyor. Taban fiyatın iki defa belirlendiği 2022 ve 2023 yıllarında refah hissesi ile enflasyonun üzerinde artışlar ortaya çıkarken bu yıl kümülatif artışın ocaktaki refah hissesi ile birlikte yüzde 86’yı geçtiği görülüyor.

YAKIN ORANLAR

Son yıllarda yapılan taban fiyat ve emekli artışlarına bakıldığında ekseriyetle yakın oranlar çıktığı görülüyor. Bilhassa 2022 ve 2023 yıllarında taban fiyatın 6’şar aylık olarak belirlenmesi sonrasında emeklilere ve memurlara eklenen refah hisselerinin bu artış oranlarına yakın olduğu görülüyor. Yıllık olarak belirlenen devirlerde ise minimum fiyat artışlarının emeklilere yapılan enflasyon artışlarının biraz üzerinde gerçekleştiği görülüyor. Böylelikle emekliler ile birlikte taban ücretlilerin de enflasyonun üzerinde artış aldıkları görülüyor.

BU YIL BİR BİRİNCİ OLACAK

2025 yılının taban fiyatını belirlemek için Komite aralık ayında toplantılarına başlayacak. Bu yılsonunda enflasyonun yüzde 44 civarında çıkması bekleniyor. Bu orana nazaran emekliler için 6 aylık artışın yüzde 15-16 civarında olacağı öngörülüyor. Taban fiyat artışının da yüzde 35-40 ortasında gerçekleşmesi bekleniyor. Geçtiğimiz yıllardaki formüller ortaya çıkarsa bu durumda emekliler için bir refah hissesi görülüyor. 2024 yılında ise minimum fiyat yıllık olarak belirlendiği için emeklilere kümülatif verilen artışın altında kalmış görülüyor. Böylelikle birinci sefer bu yıl emekli artışları minimum fiyat artışının üzerine çıkmış oldu.

REFAH HİSSESİ KAÇ OLUR?

Eğer taban fiyat artışı yüzde 35-40 ortasında gerçekleşirse emekliler için ortaya çıkacak refah hissesinin 5-10 puan ortasında olması beklenebilir. Bu durumda 6 aylık enflasyon artışının refah hissesi ile birlikte yüzde 2025 oranına yükselmesi kelam konusu olacaktır.